| Başlık | Yurt dışından finansal kiralama kapsamında hava aracı ve menkul mal kiralanması. |
|||||||||||||||||||||
| Tarih | 24/11/2015 |
|||||||||||||||||||||
| Sayı | 62030549-125[30-2015/219]-97110 | |||||||||||||||||||||
İlgide kayıtlı özelge talep formu ve ekinden, Fransa'da kurulu bir banka olan ve Fransız kanunlarına göre bankacılık faaliyetlerini gerçekleştirmek üzere gerekli lisansa sahip ....'nın, Fransa mukimi olan … adlı şirketin %100 payına sahip olduğu, … şirketinin ise finansal kiralama faaliyeti gerçekleştirme yetkisine sahip finansal bir kuruluş olarak faaliyet gösterdiği ve Türk vergi mükelleflerine hava araçlarının finansal kiralanması hizmetini vereceği belirtilerek, söz konusu kiralama hizmeti karşılığında yapılacak ödemelerin vergilendirilmesi hususunda Başkanlığımız görüşünün talep edildiği anlaşılmaktadır.
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 3 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında, Kanunun 1 inci maddesinde sayılı kurumlardan kanuni ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye'de bulunmayanların, dar mükellefiyet esasında, sadece Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden vergilendirileceği; 3 üncü fıkrasının (ç) bendinde taşınır ve taşınmazlar ile hakların Türkiye'de kiralanmasından elde edilen iratların da dar mükellefiyette kurum kazancını oluşturduğu; 4 üncü fıkrasında bu maddede belirtilen kazanç ve iratlar ile gelir unsurlarının Türkiye'de elde edilmesi ve Türkiye'de daimi temsilci bulundurulması konularında 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun ilgili hükümlerinin uygulanacağı hüküm altına alınmıştır. Gelir Vergisi Kanunu'nun "Gayrimenkul Sermaye İradının Tarifi" başlıklı 70 inci maddesinin 1 inci fıkrasının 8 numaralı bendi gereğince motorlu nakil ve cer vasıtaları, her türlü motorlu araç, makine ve tesisat ile bunların eklentilerinin sahipleri, mutasarrıfları, zilyedleri, irtifak ve intifa hakkı sahipleri veya kiracıları tarafından kiraya verilmesinden elde edilen iratlar gayrimenkul sermaye iradıdır. 193 sayılı Gelir Vergisi Kanunu'nun "Kazanç veya İradın Türkiye'de Elde Edilmesi" başlıklı 7 nci maddesinin 1 inci fıkrasında; "Dar mükellefiyete tabi kimseler bakımından kazanç ve iradın Türkiye'de elde edildiği aşağıdaki şartlara göre tayin olunur: ...... 5. Gayrimenkul sermaye iratlarında: Gayrimenkulün Türkiye'de bulunması ve bu mahiyetteki mal ve hakların Türkiye'de kullanılması veya Türkiye'de değerlendirilmesi;" hükmüne yer verilmiş olup, aynı maddenin 2 nci fıkrası ise; "Bu maddenin 3 üncü, 4 üncü, 5 inci ve 7 nci bentlerinde sözü edilen değerlendirmeden maksat, ödemenin Türkiye'de yapılması veya ödeme yabancı memlekette yapılmışsa, Türkiye'de ödeyenin veya nam ve hesabına ödeme yapılanın hesaplarına intikal ettirilmesi veya karından ayrılmasıdır." hükmünü amirdir. Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 30 uncu maddesinin 1 inci fıkrasında, dar mükellefiyete tabi kurumların maddede bentler halinde sayılan kazanç ve iratları üzerinden, bu kazanç ve iratları avanslar da dahil olmak üzere nakden veya hesaben ödeyen veya tahakkuk ettirenler tarafından kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı hükme bağlanmış; aynı fıkranın (c) bendinde ise gayrimenkul sermaye iratları sayılmış olup, 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu kapsamındaki faaliyetlerden sağlanacak gayrimenkul sermaye iratlarından (2009/14593 sayılı BKK ile) % 1, diğerlerinden (2009/14593 sayılı BKK ile) % 20 oranında kurumlar vergisi kesintisi yapılacağı kararlaştırılmıştır. Ayrıca 13.12.2012 tarihinde yürürlüğe giren 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanununun 52 nci maddesi ile 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu yürürlükten kaldırılmış olup, mezkur maddenin 2 nci fıkrası hükmüne göre diğer kanunlarda 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanununa yapılan atıflar 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun ilgili maddelerine yapılmış sayılır. 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun 2 nci maddesinin 1 inci fıkrasında, Türkiye'de kurulu finansal kiralama, faktoring ve finansman şirketlerinin bu Kanuna tabi olduğu, aynı maddenin 5 inci fıkrasında ise yolcu ve yük taşıma faaliyetinde bulunan hava yolu şirketlerine hava taşıma araçlarının, motorlarının ve bunların aksam ve parçalarının, kurulu bulunulan ülke mevzuatına göre bunları kiralama yetkisini haiz olan şirket, kuruluş ve finansal kiralama şirketleri tarafından, finansal kiralama sözleşmesine dayalı olarak en az iki yıl süreyle yurt dışından kiralanması işlemlerinin bu kanun kapsamında finansal kiralama olarak değerlendirileceği hükme bağlanmıştır. Diğer taraftan, "Türkiye Cumhuriyeti ile Fransa Cumhuriyeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme Anlaşması" 01.01.1990 tarihinden itibaren uygulanmakta olup, Anlaşmanın "Gayrimaddi Hak Bedelleri"ni düzenleyen 12 nci maddesinin 1, 2, 3 ve 4 üncü fıkraları; "1. Bir Akit Devlette doğan ve diğer Akit Devletin bir mukimine ödenen gayrimaddi hak bedelleri, bu diğer Devlette vergilendirilebilir. 2. Bununla beraber, sözkonusu gayrimaddi hak bedelleri elde edildikleri Akit Devlette ve o Devletin mevzuatına göre de vergilendirilebilir; ancak kendisine ödemede bulunan kişi gayrimaddi hak bedelinin gerçek lehdarı ise, bu şekilde alınacak vergi gayrimaddi hak bedelinin gayrisafi tutarının yüzde 10'unu aşmayacaktır. 3. Bu maddede kullanılan "gayrimaddi hak bedelleri" terimi, sinema filmleri, radyo-televizyon yayınlarında kullanılan filmler ve bantlar dahil olmak üzere edebi, artistik, bilimsel her nevi telif hakkının veya her nevi patentin, alameti farikanın, desen veya modelin, planın, gizli formül veya üretim yönteminin veya sınai, ticari, bilimsel tecrübeye dayalı bilgi birikiminin kullanma imtiyazı, kullanma hakkı veya satışı ile sınai, ticari, bilimsel teçhizatın kullanma imtiyazı veya kullanma hakkı karşılığında elde edilen her nevi bedeli kapsar. 4. Bir Akit Devlet mukimi olan gayrimaddi hak bedelinin gerçek lehdarı bu bedelin elde edildiği diğer Akit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticari faaliyette bulunursa veya bir Türkiye mukimi Fransa'da bulunan bir sabit yeri kullanarak Fransa'da serbest meslek faaliyetinde bulunursa ve sözkonusu bedelin ödendiği hak veya varlık ile bu işyeri veya sabit yer arasında etkin bir bağ bulunmaktaysa, bu maddenin 1 inci ve 2 nci fıkra hükümleri uygulama dışı kalacaktır. Bu durumda olayına göre, bu Anlaşmanın 7 nci veya 14 üncü madde hükümleri uygulanacaktır." hükümlerini öngörmektedir. Bu hükümlere göre, finansal kiralama kapsamında Türkiye'de mukim şirketler tarafından vekili bulunduğunuz Fransa mukimi firmaya yapılacak ödemelerin Anlaşma hükümleri çerçevesinde gayrimaddi hak bedeli olarak değerlendirilmesi ve Anlaşmanın 12 nci maddesinin 2 nci fıkrası gereğince Türkiye'de % 10 oranını aşmayacak şekilde vergi kesintisine tabi tutulması gerekmektedir. Ancak, söz konusu ödemelere iç mevzuatımızda daha düşük bir oranın uygulanması halinde iç mevzuatımızda belirlenen bu düşük oranın uygulanacağı tabiidir. Ancak, söz konusu gayrimaddi hak bedelinin 12 nci maddenin 4 üncü fıkrasında belirtildiği şekilde Türkiye'de bulunan bir iş yeri vasıtasıyla elde edilmesi ve söz konusu bedelin ödendiği hak veya varlık ile bu iş yeri arasında etkin bir bağ bulunması durumunda vergileme, 12'nci maddenin ikinci fıkrasında belirtilen % 10 oranında değil, iç mevzuatımızda belirlenen oran çerçevesinde yapılacaktır. Diğer taraftan, söz konusu Anlaşma'nın "Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi"ne ilişkin 23 üncü maddesinin 2 nci fıkrasında; "2. Fransa'da: (a) Bir Fransa mukimi bu Anlaşma hükümleri uyarınca Türkiye'de ve Fransa'da vergilendirilebilen bir gelir elde ettiğinde, Fransa bu mukimin gelirine isabet eden vergiden, Türkiye'de ödenen gelir vergisinin mahsubuna müsaade edecektir. Bununla beraber, söz konusu mahsup, mahsuptan önce hesaplanan ve Türkiye'de vergilendirilebilen gelire isabet eden gelir vergisi miktarını aşmayacaktır. (b) a) bendinin amaçları bakımından "Türkiye'de ödenen gelir vergisi" terimi, Türk vergi mevzuatı gereğince ödenmesi gereken; fakat Türkiye'nin ekonomik kalkınmasını hızlandırmaya yönelik teşvik mevzuatı hükümleri gereğince muafiyete, istisnaya veya indirime tabi tutulan herhangi bir vergi miktarını kapsamaktadır. Bundan önceki cümleye bakılmaksızın, Türkiye'de gelir üzerinden ödenen vergi: i) 10 uncu maddenin 2 nci fıkrasının a) bendinde bahsedilen temettülerde yüzde 15 oranında; ii) 10 uncu maddenin 2 nci fıkrasının b) bendinde bahsedilen temettülerde yüzde 20 oranında; iii) 11 inci maddenin 2 nci fıkrasında bahsedilen faizlerde yüzde 15 oranında; iv) 12 nci maddenin 2 nci fıkrasında bahsedilen gayrimaddi hak bedellerinde yüzde 10 oranında, hesaplanacaktır. Bununla beraber, Türkiye'de mukim olmayan kişilerin, Türkiye'de elde ettiği temettü, faiz ve gayrimaddi hak bedellerine Türk vergi kanununa göre uygulanan vergi oranları, bu bentte bahsedilen oranların altına düşürülürse, bu bendin amaçları yönünden, bu düşük oranlar uygulanacaktır." hükümleri yer almaktadır. 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 30 uncu maddesine göre, dar mükellef kurumlara ödenen kira bedelleri üzerinden yapılacak kurumlar vergisi tevkifat oranı genel olarak % 15 iken, bu oran 3226 sayılı Finansal Kiralama Kanunu kapsamında yapılan kiralama faaliyetleri için ilgili Bakanlar Kurulu Kararları uyarınca (2006/11447 ve 2009/14593 sayılı) % 1 olarak uygulanmaktadır. Bu suretle Türkiye'deki yatırımların artması teşvik edilmiş olmaktadır. KVK'ya göre yapılacak olan % 15 oranındaki vergi tevkifatı, Anlaşmanın 12 nci maddesinin 2 nci fıkrasında belirlenen orandan yüksek olduğundan, Fransa'da mukim kurumunuzun yapacağı finansal kiralama için Anlaşma'da belirlenen oran esas alınacaktır. Bu durumda, Fransa'da mukim kurumunuz söz konusu kira ödemeleri dolayısıyla % 1 oranında vergilendirilecek, ancak, Anlaşmanın 23 üncü maddesinin 2 nci fıkrası gereğince Türkiye'de % 10 oranında vergi ödemiş olarak kabul edilecektir. Türkiye'de ödenmiş olduğu kabul edilen % 10 oranındaki vergi ise, kurumunuzun toplam gelirleri nedeniyle Fransa'da ödeyeceği vergilerden mahsup edilebilecektir. Bilgi edinilmesini rica ederim.
(*) Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir. |
||||||||||||||||||||||