TARİH : 12/04/2017
SAYI :62030549-125[30-2015/439]-100955
KONU : ABD mukimi bir firmadan internet üzerinden alınan şifreler kullanılarak sınav yapılması sonucunda firmaya yapılacak ödemelerde tevkifat

İlgide kayıtlı özelge talep formunda, Bakırköy Vergi Dairesi Müdürlüğünün ………… vergi kimlik numaralı mükellefi olduğunuz, ABD mukimi …………….. firmasından elektronik ortamda sınav şifreleri satın aldığınız, gönderilen şifreler kullanılarak şirketiniz personeli gözetiminde elektronik ortamda anılan firma tarafından oluşturulan soru havuzundan Türkiye'de sınav yapıldığı, sınav sonucuna göre sertifika verildiği, bu sınava giren personelinizin sınav ücretini şirketinizin ödediği, personel dışındaki diğer kişilere sınav ücretine istinaden fatura düzenlendiği belirtilerek, söz konusu sınav için şifreler tarafınıza elektronik ortamda gönderilerek sınav yaptırılması karşılığında Amerika mukimi firmaya yapılan ödemelerin ticari kazanç olarak mı, yoksa gayrimaddi hak bedeli olarak mı değerlendirileceği ile yapılan ödemelerde tevkifat olup olmayacağı hususlarında bilgi talep edildiği anlaşılmakta olup konu hakkında Başkanlığımız görüşleri aşağıda açıklanmıştır.

 

            5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 3 üncü maddesinin ikinci fıkrasında, Kanununun 1 inci maddesinde sayılı kurumların kanuni ve iş merkezlerinin her ikisi de Türkiye'de bulunmayanların sadece Türkiye'de elde ettikleri kazançları üzerinden dar mükellefiyet esasında vergilendirileceği hükme bağlanmış ve üçüncü fıkrasında da dar mükellefiyette kurum kazancını oluşturan kazanç ve iratlar bentler halinde sayılmıştır.

            Diğer taraftan, Türkiye Cumhuriyeti Hükümeti ile Amerika Birleşik Devletleri Hükümeti Arasında Gelir Üzerinden Alınan Vergilerde Çifte Vergilendirmeyi Önleme ve Vergi Kaçakçılığına Engel Olma Anlaşmasının "Ticari Kazançlar" başlıklı 7 nci maddesinde:

                 "1. Bir Akit Devlet teşebbüsüne ait kazanç, söz konusu teşebbüs diğer Akit Devlette yer alan bir işyeri vasıtasıyla ticari faaliyette bulunmadıkça, sadece ilk bahsedilen Devlette vergilendirilecektir. Eğer teşebbüs yukarıda bahsedilen şekilde ticari faaliyette bulunursa, teşebbüsün kazançları bu diğer Devlette, işyerine atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere, vergilendirilebilir.

                   ...

            5. Bu Anlaşmanın amaçları bakımından işyerine atfedilen kazançlar, sadece bu işyerinin varlıkları veya faaliyetleri dolayısıyla elde edilen kazançları kapsamına alacaktır."

                hükümlerine yer verilmiştir.

              ABD mukimi firmaya ait soru havuzunu kullanarak şirketinizin Türkiye'de elektronik ortamda sınav yapabilmesi için söz konusu firma tarafından gönderilen şifreler karşılığında bu firmaya yaptığınız ödemelerin ticari kazanç kapsamında değerlendirilmesi gerekmektedir. Maddenin 1 inci fıkrasına göre, ABD mukimi firmanın elde ettiği ticari kazancın Türkiye'de vergilendirilmesi için ABD mukimi firmanın faaliyetlerini Türkiye'de sahip olduğu bir iş yeri vasıtasıyla gerçekleştirmesi gerekmektedir.

            Anlaşmanın 5 inci maddesinde hangi hallerde diğer Devlette bir iş yeri oluşacağı açıkça belirtilmiştir. Maddenin 4 üncü fıkrasında bağımlı temsilcilik düzenlenmiştir. Bu fıkraya göre bir kişi, bir Akit Devlette diğer Akit Devletin teşebbüsü namına hareket eder ve söz konusu fıkra kapsamında belirtilen faaliyetleri temsil ettiği teşebbüs adına yürütürse bu durumda bu faaliyetler diğer Akit Devletin teşebbüsü için bir iş yeri oluşturacaktır.

            Bağımsız temsilcilik ise 5 inci maddenin 5 inci fıkrasında düzenlenmiş olup fıkrada, bir Akit Devlet teşebbüsünün diğer Devletteki işlerini, kendi işlerine olağan şekilde devam eden bir simsar, genel komisyon acentesi veya bağımsız statüde diğer herhangi bir acente vasıtasıyla yürütmesi durumunda faaliyetin icra edildiği ülkede bir iş yerine sahip olmadığının kabul edileceği hüküm altına alınmıştır.

            Bu kapsamda bağımsız nitelikte bir temsilciden söz edilebilmesi için, temsilcinin hem hukuken hem de ekonomik olarak teşebbüsten bağımsız olması ve teşebbüs adına faaliyette bulunurken kendi işlerine olağan şekilde devam etmesi gerekmektedir. Bir temsilcinin teşebbüsten bağımsızlığı aynı zamanda onun teşebbüse karşı sorumluluklarının derecesine bağlıdır. Temsilci faaliyetlerini teşebbüsten aldığı emir ve talimatlar ile yürütüyor ise teşebbüsten bağımsız addedilmeyecektir. Bağımsız bir temsilci için diğer bir önemli kıstas ise temsilcinin faaliyetlerinin teşebbüsün etkin bir kontrolüne tabi olmaması ve temsilcinin faaliyetlerini tek bir işveren adına yürütmemesidir.

            Yukarıdaki açıklamalar çerçevesinde ABD mukimi firma tarafından elde edilecek gelir, Anlaşmanın 5 inci maddesi kapsamında Türkiye'de yer alan bir iş yeri vasıtasıyla ticari faaliyette bulunulmak suretiyle elde edilmedikçe bu kazançların yalnızca ABD'de vergilendirilmesi gerekmektedir. ABD mukimi firma, Anlaşmanın 5 inci maddesi kapsamında Türkiye'de yer alan bir iş yeri vasıtasıyla ticari faaliyette bulunursa Türkiye'nin, bu iş yerine atfedilebilen miktarla sınırlı olmak üzere iç mevzuat hükümlerimiz çerçevesinde vergi alma hakkı bulunmaktadır.

            Bilgi edinilmesini rica ederim.

 

 

(*)     Bu Özelge 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 413.maddesine dayanılarak verilmiştir.

(**)   İnceleme, yargı ya da uzlaşmada olduğu halde bu konuya ilişkin olarak yanlış bilgi verilmiş ise bu özelge geçersizdir.

(***) Talebiniz üzerine tayin edilmiş olan bu özelgeye uygun işlem yapmanız hâlinde, bu fiilleriniz dolayısıyla vergi tarh edilmesi icap ederse, tarafınıza vergi cezası kesilmeyecek ve tarh edilen vergi için gecikme faizi hesaplanmayacaktır.